Muzeum Ziemi Puckiej im. Floriana Ceynowy w Pucku

---

Oddziały muzeum

Kamienica Mieszczańska

Główna siedziba Muzeum Ziemi Puckiej im. Floriana Ceynowy znajduje się w ładnie odrestaurowanej kamienicy, która była remontowana w latach 80. XX wieku. Obiekt ten mieści się w północnej części puckiego rynku, przy ulicy Stary Rynek 28 (do 2017 roku Pl. Wolności 28). Fasadę tego budynku zdobią neogotyckie detale, w tym szczyt zakończony sterczynami oraz motyw krenelażu, które pochodzą z XIX wieku. Adres ten znany jest z najstarszych dokumentów urbanistycznych, a badania archeologiczne dowodzą długotrwałego osadnictwa w tej okolicy, którego początki sięgają przełomu X i XI wieku. W tym czasie nadano mu gospodarczą funkcję, związaną najpewniej z produkcją słodowniczą.

Z biegiem lat w tym miejscu mieścił się skład handlowy Hermanna Pennera w XIX wieku oraz kolonialny sklep Paula Albrechta. Po I wojnie światowej obiekt pełnił funkcje handlowe, takie jak „Bank Dyskontowy” oraz „Drogeria Morska” Mazurkiewiczów, a po II wojnie światowej przeznaczono go na mieszkania. W 1987 roku, po przeprowadzeniu gruntownego remontu, budynek stał się muzeum, gdzie można lepiej zrozumieć historię Ziemi Puckiej.

W 2021 roku z okazji 673. rocznicy nadania praw miejskich Puckowi otwarto nową stałą wystawę pt. “Prawdziwie morskie – Dzieje Ziemi Puckiej”. Ekspozycja ta przedstawia historię Pucka w kontekście tradycji Kaszub Północnych. Zwiedzający mają okazję zapoznać się z najważniejszymi wydarzeniami regionu, sięgającymi od pradziejów do współczesności. W sercu wystawy znajdują się cenne zabytki należące do zbiorów muzealnych, które otoczone są bogatą ikonografią oraz multimedialnymi prezentacjami. Do połowy największych skarbów zalicza się m.in. „skarb brązowy z Władysławowa” oraz skarb bursztynowy z II wieku n.e. znaleziony na terenie zamku krzyżackiego w Pucku.

Na wystawie widoczne są również znaczące znaleziska z badań prowadzonych od 1977 roku na dnie Zatoki Puckiej, takie jak łódź dłubankę. Ekspozycja obejmuje również historię zamku krzyżackiego oraz inne aspekty dziejowe aż do współczesności, a wnętrza muzealne oddają atmosferę XIX-wiecznego mieszkania.

Szpitalik

W tym oddziale muzeum można podziwiać ekspozycje etnograficzne, które związane są z rzemiosłem małomiasteczkowym. Odtworzone wnętrza przedstawiają życie w wiejskim domu oraz różnorodne warsztaty rzemieślnicze obejmujące takie dziedziny jak: rybactwo, stolarstwo, bednarstwo, ciesielstwo, krawiectwo, szewstwo, tkactwo, rogowiarstwo i kowalstwo. Szpitalik eksponuje również wystawy związane z historią medycyny na Ziemi Puckiej, ukazując zarówno rozwój medycyny miejscowej, jak i tradycje lecznictwa ludowego w regionie Kaszub Północnych.

Niekwestionowaną wartością dodaną tych wystaw są elementy sztuki ludowej i sprawy związane z regionalizmem kaszubskim. Wśród eksponatów można znaleźć rzeźby autorstwa znanych artystów, takich jak Leon Golla czy Albin Lassin, a także kolekcje malarstwa na szkle Anny Basmann–Dettlaff oraz haftu kaszubskiego. Historia szpitalnictwa w Pucku sięga XIV wieku, kiedy to powstał pierwszy szpital poza miastem, a z czasem doczekał się odbudowy w obrębie murów miejskich, który funkcjonował jako przytułek do lat 60. XX wieku, a po tej dacie stał się siedzibą Muzeum Ziemi Puckiej.

Zagroda Gburska i Rybacka

Skansen „Zagroda Gburska i Rybacka”, znajdujący się w Nadolu (ul. Bałtycka 2), został otwarty 23 czerwca 1987 roku. Powstał on w wyniku działań związanych z budową elektrowni w rejonie Jeziora Żarnowieckiego i objął XIX-wieczną zagrodę wiejską. Na terenie skansenu znajdują się różne obiekty, takie jak dom, zabudowania gospodarcze oraz inne elementy infrastruktury, w tym studnia i piec chlebowy. Główna chata, która była miejscem życia kaszubskiej rodziny, otoczona jest pięknym ogrodem kwiatowym, a obok znajduje się piwnica oraz warzywnik.

Na terenie skansenu można również zobaczyć stodołę, w której umieszczone są maszyny rolnicze oraz ekspozycja dotycząca transportu zimowego. W skład kompleksu wchodzi też wielofunkcyjna obora, która udostępnia miejsca dla różnych zwierząt gospodarskich. W skansenie odnajdziemy także chatę rybacką i remizę strażacką. W sezonie letnim odbywają się tam cykliczne wydarzenia folklorystyczne, takie jak „Krancbal” i „Dzień Chleba i Miodu”, które przyciągają wielu turystów.

Hallerówka

Oddział Muzeum Ziemi Puckiej im. Floriana Ceynowy, znany jako “Hallerówka”, usytuowany jest w zabytkowym budynku przy ul. Morskiej 6 we Władysławowie. Drewniana willa usytuowana w tej lokalizacji została wybudowana w 1924 roku dla gen. Józefa Hallera. To on spędzał tu swoje letnie wakacje, a obiekt ten stał się także miejscem odpoczynku dla harcerzy i członków różnych organizacji młodzieżowych. Po II wojnie światowej budynek przeszedł na zarząd miasta i pełnił charakter społeczny aż do 1981 roku, kiedy to został przekazany Zarządowi Nadmorskiego Parku Krajobrazowego na działalność muzealną.

Wtedy powstała pierwsza izba pamięci Hallera, a w 2000 roku otworzone zostało Centrum Pamięci gen. J. Hallera i Błękitnej Armii. W 2013 roku Hallerówka stała się oficjalnym oddziałem Muzeum Ziemi Puckiej. Obecnie znajduje się tu stała ekspozycja poświęcona życiu Józefa Hallera oraz historii Błękitnej Armii. Nowością są również wystawy takie jak: “Augustyn Necel (1902-1976)” przybliżająca sylwetkę rybaka i pisarza kaszubskiego, czy „Leon Golla – wyrzeźbiony rybacki świat”, ukazująca prace tego artysty ludowego. W 2017 roku zwiedzający mogli zobaczyć drugi obiekt składający się z tzw. „Adiutantówki”, która w przeszłości służyła jako letnia willa adiutanta Hallera.

Aktualnie w tym miejscu wystawiana jest ekspozycja na temat letnich wakacji na Puckiej Ziemi, sięgająca końca XIX wieku aż do 1989 roku.

Zagroda Kaszubska (w budowie)

W Ostrowie (ul. Zabytkowa) obecnie trwa budowa nowego oddziału Muzeum, znanego jako „Zagroda Kaszubska”. Budynek, bazujący na XIX-wiecznym zasiedleniu, obejmie nie tylko mieszkalną część, ale także dedykowane sale edukacyjne i wystawiennicze. Ta nowa lokalizacja ma na celu wzbogacenie oferty muzeum i zapewnienie dodatkowej przestrzeni do prezentacji kultury kaszubskiej oraz rzemiosła.

---

Oceń: Muzeum Ziemi Puckiej im. Floriana Ceynowy w Pucku

---