Jerzy Łysk

---

Życiorys

„Jerzy Łysk przyszedł na świat 20 stycznia 1950 roku w Pucku, jako syn Stanisława Łyska (1926-1970) oraz Magdaleny Łysk z domu Naczke (1926-1986). Warto zaznaczyć, że jego dziadkowie ze strony ojca, Ksawery Lieske (1885-1969) oraz Klara Lieske z domu Borchmann (1892-1974), mieli swoich przodków noszących to samo nazwisko. Dziadek Ksawerego, Juliusz Lieske, oraz jego żona Matylda, z domu Bieschke, również przyczynili się do powstania rodziny, przez co tradycja noszenia tego nazwiska przetrwała. Od najmłodszych lat, Jerzy miał styczność z kulturą kaszubską, obcując z nią w rodzinnym domu, gdzie kaszubska mowa była na porządku dziennym. W rodzinie czynnie mówiły zwłaszcza jego matka, ojciec i dziadkowie, co sprawiło, że był biegły w tym języku niemal od kołyski.

Już jako dwunastolatek zaangażował się w działania kulturalne, tańcząc i śpiewając w zespole kaszubskim działającym w Państwowym Ognisku Artystycznym w Pucku, które prowadził Romuald Łukowicz w latach 1962–1964. Jego twórczość w zakresie kaszubskiej kultury rozpoczęła się od komponowania muzyki do wierszy kaszubskich poetów. Do dnia dzisiejszego skomponował utwory, które zyskały uznanie, w tym do słów takich autorów jak: Jan Trepczyk, ks. Leon Heyke, ks. Antoni Pepliński, Stanisław Okon, Alojzy Nagel, Stanisław Janek, Jerzy Stachurski, Eugeniusz Pryczkowski, Maria Boszke oraz swoich własnych tekstów.

Na początku lat siedemdziesiątych zaczął publicznie prezentować swoje kaszubskojęzyczne piosenki jako wokalista. Jego występy miały miejsce na wielu scenach, w tym w Krakowie (Rotunda), Gdańsku (Teatr „Wybrzeże”, GKK „Rudy Kot”, Morski Dom Kultury), Bełchatowie (Hala Widowiskowo-Sportowa), a także w Świeciu (Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji). Występował również w nietypowych lokalizacjach, takich jak prom Polskiej Żeglugi Bałtyckiej „Pomerania”, ośrodki wczasowe, szkoły, hotele robotnicze, a nawet w areszcie śledczym i więzieniu (Gdańsk-Przeróbka).

W latach osiemdziesiątych oraz na początku lat dziewięćdziesiątych, kontynuował śpiewanie kaszubskojęzycznych utworów, współpracując z Gdańskim Klubem Kultury „Rudy Kot”. W 1989 roku, Stowarzyszenie Twórcze Gdański Klub Kultury „Rudy Kot” opublikowało groteskowe, słowno-muzyczne widowisko w trzech aktach, z muzyką Jerzego Łyska, oparte na opowiadaniu Alojzego Budzisza, zatytułowane „Jak Kulombószów Krësztof Amerikę wëkrił”. Piosenki kompozycji Łyska, ujęte w kaszubski język, były transmitowane w radiu oraz telewizji. Już w 1975 roku Jerzy Łysk nagrał osiem kaszubskojęzycznych utworów w Polskim Radiu w Gdańsku, dzięki inicjatywie red. Wandy Obniskiej.

Twórczość Jerzego Łyska obejmowała także muzykę do tekstów w języku polskim. Jest autorem hymnów szkół: Szkoły Podstawowej w Karwi i Szkoły Podstawowej w Gnieżdżewie. Słowa hymnu w Karwi napisał Andrzej Schmidt, natomiast w Gnieżdżewie – Bernard Bolesław Hęćko. Hymn w Karwi, skomponowany przez Jerzego Łyska, jest śpiewany przez uczniów od 1989 roku, a w Gnieżdżewie od 1993.

W 1992 roku, „Nasz Tygodnik Ziemia Pucka” ogłosił konkurs na najpopularniejszych mieszkańców regionu, który trwał kilka miesięcy i zakończył się w 1993 roku. Po zliczeniu głosów, Jerzy Łysk zdobył drugie miejsce, co pokazuje jego znaczenie i popularność wśród lokalnej społeczności.

Prowadzone przez Jerzego Łyska placówki kultury

W latach 1973–1974 Jerzy Łysk pełnił rolę dyrektora Gminnego Ośrodka Kultury w Strzelnie, na terenie gminy Puck.

Kolejne lata, od 1975 do 1976, to jego kierownictwo nad placówką kulturalną w Żelistrzewie. Początkowo nosiła ona nazwę Gminny Ośrodek Kultury (gminy Żelistrzewo), jednak w 1976 roku, po rozwiązaniu gminy Żelistrzewo, zmieniono jej nazwę na Wiejski Dom Kultury.

Od 1977 do 1986 roku, Jerzy Łysk kierował Kaszubskim Domem Kultury w Krokowej. W trakcie swoich kadencji kładł szczególny nacisk na rozwój kultury kaszubskej. W czasie jego działalności w GOK-u w Strzelnie zainicjowano działalność zespołu teatralnego, który wystawiał kaszubskie widowisko pod tytułem „Ścięcie kani”. Ponadto, w placówkach, którymi kierował, powstał zespół folklorystyczny, prezentujący tradycyjne tańce i piosenki kaszubskie, do którego prowadzenia został zaangażowany Leon Ellwart.

W Strzelnie działał również zespół „Klon”, którego Jerzy Łysk był nie tylko wokalistą, ale także gitarzystą. Razem z tym zespołem prezentował publiczności kaszubskie utwory, które sam komponował, w rytmach popularnych wśród młodzieży tamtego okresu.

Podczas zarządzania placówką kultury w Żelistrzewie, zorganizował wiele interesujących wydarzeń, w tym spotkania z znanym poetą kaszubskim Janem Piepką oraz z hafciarką i ludową śpiewaczką, Władysławą Wiśniewską.

Poza tym, zaczynając kierownictwo w Kaszubskim Domu Kultury w Krokowej, niezwłocznie założył kaszubski zespół muzyczno-wokalny „Kaszëbë”. W KDK organizował wydarzenia z udziałem interesujących postaci, w tym spotkania z poetą i kompozytorem Jerzym Stachurskim oraz Władysławem Kirsteinem, znanym badaczem folkloru Kaszub i Kociewia, dyrygentem i kompozytorem.

Twórczość poetycka

W 1980 roku Jerzy Łysk zainaugurował swoją karierę poetycką, publikując debiutancki wiersz w języku kaszubskim zatytułowany „Wieczórny zwón”. Muzykę do tego utworu stworzył Antoni Sutowski. Wiersz ten znalazł się w pokonkursowym zbiorze piosenek nagrodzonych, noszącym tytuł „Lëdze gôdają”, który został opublikowany przez Wojewódzki Ośrodek Kultury w Gdańsku.

Tomiki wierszy

Jerzy Łysk jest twórcą, którego dorobek literacki został naznaczony wieloma niezwykłymi tomikami poezji. Jego utwory są przykładem połączenia tradycji z nowoczesnością, co sprawia, że są aktualne nawet w dzisiejszych czasach.

Oto lista poszczególnych tomików wierszy, które opublikował w różnych latach:

• „Mój ògródk” (1988 r.),
• „Stegna” (1991 r.),
• „Sôł miłosc” (1994 r.),
• „Malëjã kòlibiónkã” (1996 r.) – wydanie I,
• „Malëjã kòlibiónkã” (1999 r.) – wydanie II poszerzone,
• „Sztëczk sebie” (2005 r.) – wydanie I,
• „Sztëczk sebie” (2012 r.) – wydanie II.

Publikacje (wybrane)

Wybór publikacji Jerzego Łyska pokazuje jego znaczący wkład w literaturę. Wiersze, które były prezentowane w różnych czasopismach, odzwierciedlają głębię jego twórczości i adaptacje językowe. Oto przegląd wybranych utworów:

• „Wieczór Wybrzeża”
• 28.08.1991 r. – na str. 6, wiersz „Dwiérze”
• „Pomerania”
• listopad 1984 r. – na str. 27, wiersze: „Hej! Mòji domôcë”, „Mój ògródk”
• wrzesień 1985 r. – na str. 22, wiersze: „Zabronióm ce”, „Nëkóm we wid”
• listopad 1985 r. – na str. 16, wiersz „Zabrónióm ce”
• grudzień 1986 r. – na str. 15, wiersze: „Dwiérze”, „Stegna”
• styczeń 1988 r. – na str. 17, wiersz: xxx (Mòją lubòtą)
• lipiec/sierpień 1988 r. – na str. 50, wiersze: „Zazdrzóny w miniony czas”, „To mdze wszëtkò”, xxx (zamikóm òczë)
• lipiec/sierpień 1990 r. – na str. 32, wiersze: „Dobëtni kam”, xxx (cemżô strasznô)
• luty 1992 r. – na str. 27, wiersze: „Malëję kòlebiónkę”, „Òdrzekni mie”
• czerwiec 2003 r. – na str. 29, wiersze: „Nad zarkã nie darwôsz gùbic łzów”, „Rzekł jem”, „Òpòcuszką jidzesz”, „Nierôz pitóm jô sóm se”, xxx (Ju żes dnie ë noce), xxx (Nad wiôlgą płôchtą zła)
• wrzesień 2012 r. – na str. 66, wiersz „Wzyc wòjnë w nórt”
• styczeń 2013 r. – na str. 66, wiersze: „Òdrzeknij mie”, xxx (Pôcorë bòżégò chùchù)
• „Mój Tygodnik ECHO Ziemi Puckiej”
• 04.02.1994 r. – na str. 11, wiersz „Zëma”
• 28.10.1994 r. – na str. 12, wiersz „Sôł miłosc”
• 07.04.1995 r. – na str. 11, wiersz „Kołysząc nadzieję”
• wiersz: xxx (Człowieczy czas)
• „Wiatr od Morza”
• nr 5, 2000 r. – na str. 9, wiersz „Zazdrzóny w miniony czas” oraz jego przekład „Zapatrzony w miniony czas”
• „Ziemia Gdańska”
• nr 138/1983 r. – na str. 29, wiersz „Wieczórni zwón”
• nr 149-150/1987-1988 – na str. 10, wiersz „Wanożnik A.”, na str. 64, wiersz „Szkòda dôwnëch lôtk”
• nr 153-154/1989 r. – na str. 87, wiersz „Jak snôżi je ten swiat”
• nr 153-154/1989 r. – na str. 89, „Jedze Mikòłôj”, przekład wiersza Lecha Miądowicza
• „Echa Nadmorskie”
• nr 5, luty 1992 r. – na str. 8, wiersz „Stegna”
• „Kurier Bytowski”
• 42/1994 r. – na str. 12, wiersz „Nie zastąpi ce nicht”
• „Nasz Tygodnik Ziemia Pucka”
• 10.11.1993 r. – na str. 11, wiersz „Zamikóm òczë”
• 31.12.1993 r. – na str. 2, „Rëbackô kòlęda”
• 14.01.1994 r. – na str. 11, wiersz „Zëma”
• „Horyzonty Krakowskie”
• nr 3-4/1995-96 – na str. 49, wiersz „W smùtnym wspòminkù”
• „Gazeta Nadmorska”
• 14.04.1993 r. – na str. 8, wiersze: xxx (człowieczy czas), „Kołysząc nadzieję”
• 05.05.1993 r. – na str. 8, wiersz „Nie zastąpi ce nikt”
• 21.05.1993 r. – na str. 8, wiersze: „Nie zastąpi ce nikt”, „Mëmka”
• 28.05.1993 r. – na str. 8, wiersz „Wieczórni zwón”
• 04.06.1993 r. – na str. 8, wiersz (piosenka) „Pòwiôstka ò Gùstkù ë Julce”
• 10.09.1993 r. – na str. 8, wiersz „Jeżlë ni – żôl mie ce”
• 08.10.1993 r. – na str. 6, wiersz „Jeżlë ni – żôl mie ce”
• 15.10.1993 r. – na str. 6, wiersz „Jeżlë ni – żôl mie ce”
• 22.10.1993 r. – na str. 6, wiersz „Nasze stronë”
• 28.02.2001 r. – na str. 7, wiersz „Sôł miłotã”
• 19.09.2001 r. – na str. 9, „Pòwiôstka ò Gùstkù ë Julce”
• 03.10.2001 r. – na str. 9, wiersz „Jesz są lëdze” oraz jego przekład na polski „Jeszcze są ludzie”
• 17.10.2001 r. – na str. 9, wiersz: xxx (Zamikóm òczë) oraz jego przekład: xxx (Zamykam oczy)
• 07.11.2001 r. – na str. 9, wiersz „Jeżle ni – żôl mie ce” oraz jego przekład na polski „Jeżeli nie – żal mi ciebie”
• 21.11.2001 r. – na str. 9, wiersze: „Grëżelk”, „Do mëmczi 14 gromicznika 1986 rokù”, „Òdrzekni mie” oraz ich przekłady na polski: „Grudka”, „Do matki 14 lutego 1986 roku”, „Odpowiedz mi”
• 19.12.2001 r. – na str. 9, wiersz „Jedze Mikòłôj”, przekład na kaszubski wiersza Lecha Miądowicza
• 23.01.2002 r. – na str. 9, wiersze: „Zëma”, „A mie czas jic”, „Pòt ë redosc”, „W smutnym wspominku”
• 06.02.2002 r. – na str. 9, wiersz „Pòt ë redosc”
• 27.02.2002 r. – na str. 9, wiersze: „Ta mësl so gniôzdo mô ùwité”, xxx (z nadmòrsczich pieglëszcz) oraz ich przekłady: „Ta myśl gniazdo sobie uwiła” i xxx (z nadmorskich plaż)
• 20.03.2002 r. – na str. 9, wiersz: xxx (Pôcorë bòżégò chùchù) oraz jego przekład na polski: xxx (Perły bożego tchnienia)
• 10.04.2002 r. – na str. 9, wiersze: „Kòlibiąc nôdzejã”, „Malëjã kòlibiónkã” oraz ich tłumaczenia na polski: „Kołysząc nadzieję”, „Maluję kołysankę”
• 24.04.2002 r. – na str. 9, wiersze: „Wieczórny zwón” i bez tytułu: xxx (Na ósmim piãtrze)
• 26.06.2002 r. – na str. 9, wiersze: „Wzyc wòjnë w nórt”, „Jak snôżi je ten swiat”
• „Kurier Nadmorski”
• 24-30.12.2004 r. – na str. 4, „Jedze Mikòłôj” – przekład na kaszubski wiersza Lecha Miądowicza
• „Dziennik Bałtycki”
• 27.01.1989 r. – na str. 5, wiersz „Drzwi”
• 17.03.1989 r. – na str. 5, wiersz bez tytułu: xxx (z nadmorskich plaż)
• 08.12.1989 r. – na str. 5, wiersz „Odpowiedz mi”
• 15.12.1989 r. – na str. 5, wiersz bez tytułu: xxx (okiem superarbitra)
• 08.06.1990 r. – na str. 5, wiersz „Grudka”
• 27.07.1990 r. – na str. 5, wiersz bez tytułu: xxx (Zamikóm òczë) oraz jego przekład: xxx (Zamykam oczy)
• 02.11.1990 r. – na str. 5, wiersz „Zazdrzóny w miniony czas” i jego przekład na polski: „Zapatrzony w miniony czas”
• „Ziemia Pucka” Pismo Komitetu Obywatelskiego „S”
• listopad 1990 r. – na str. 4, wiersz „Zwycięski kamień” – przekład Danuty Nowotarskiej, jego kaszubskiego wiersza „Dobëtni kam”
• kwiecień-maj 1991 r. – na str. 1, wiersz „Drzwi”
• „Gwiazda Morza”
• 25.12.1994 r. i 2.01.1995 r. – na str. 21, wiersze: „Rëbackô kòlęda”, „Sôł miłosc”
• „Ziemia Pucka”
• 24.01.1992 r. – na str. 6, wiersz: „Zapatrzony w miniony czas”
• 11.03.1992 r. – na str. 6, wiersz: „Maluję kòlebiónkę” oraz jego przekład na polski: „Maluję kołysankę”
• 18.03.1992 r. – na str. 2, wiersz: „Maluję kòlebiónkę” oraz jego przekład na polski: „Maluję kołysankę” (zamieszczono ten wiersz po raz drugi z powodu błędów drukarskich)
• „Nasz Tygodnik PUCK”
• 30.11.1990 r. – na str. 3, wiersz bez tytułu: xxx (ùmiérô dzeckò)
• „Mój tygodnik Echo Wejherowa”
• 23.03.1995 r. – na str. 2, wiersz „Kołysząc nadzieję”
• „Zrzesz Kaszëbskô”
• marzec-kwiecień 1992 r. – na str. 17, wiersz „Ùmiérô dzeckò”, a na str. 20, wiersz „W smutnym wspominku”
• marzec 1993 r. – na str. 2, wiersz „Nie zastąpi ce nikt”
• kwiecień 1993 r. – na str. 4, wiersz „Zëma”, a na str. 11, wiersz bez tytułu: xxx (Jak tu bëc dzise wiesołi)
• „Zsziwk”
• nr 2/1995 r. – na str. 30, wiersze: „Dwiérze”, „Òdrzeknij mie”, „Zamikóm òczë”, „Ùmiérô dzeckò”, „A mie czas jic”
• „Tatczëzna”
• nr 3/1990 r. – na str. 5, wiersz „Stegna”
• „Pomorze”
• Nr 2/1988 r. – na str. 22, wiersze: xxx (Drëszë Kwiatë Fanë), „Dlô wszëtczëch bije zwón”
• „NORDA”
• 08.06.1995 r. – na stronie tytułowej, wiersz „Malëjã kòlibiónkã”
• 20.09.1995 r. – na stronie tytułowej, wiersz „Jesz są lëdze”
• 25.10.1995 r. – na stronie tytułowej, wiersz „Jak snôżi je ten swiat”
• 22.11.1995 r. – na stronie tytułowej, wiersz bez tytułu: xxx (Jak tu bëc dzysô wiesołi)
• 06.12.1995 r. – na stronie tytułowej, „Jedze Mikòłôj” – przekład wiersza Lecha Miądowicza
• 15.05.1996 r. – na str. 4, wiersz „Zazdrzóny w miniony czas”
• 05.06.1996 r. – na stronie tytułowej, wiersz „Szkòda dôwnëch lôtk”
• „Rëmskô kleka”
• październik 2006 r. Nr 10 (26) – na pierwszej stronie wiersze: „Jeżlë nié, żôl mie ce” oraz „Spiéwómë” i jego przekład na polski: „Śpiewamy”
• „Najô ùczba”
• październik 2007 r. – wiersz pt. „Mój ògródk” (nieco zmieniony, jako tekst do muzyki Wacława Kirkowskiego)
• „STEGNA”
• numer 2/2013 [28] – na str. 33, wiersze: „Nëkóm we wid”, „Dwiérze”
• numer 4/2018 [50] – na str. 19, wiersze: „Serdeczno Cebie witómë”, xxx (Ju sã zaczął nowi rok), xxx (Nad naszima dargama)
• na str. 20, wiersze: xxx (czej ce sztorëm pònëknął), xxx (Z ùsmiechã na twôrzë), xxx (Ni mògã cë nijak ùlżëc), „Chòcbë mie òczë wëdłëbelë”
• na str. 21, wiersze: „Stegna”, „Nëkóm we wid”, „Wieczórny zwón”
• „BIULETIN RADZËZNË KASZËBSCZÉGÒ JÃZËKA”
• 2018 r. – na stronach 304 i 305, wiersz: „Kòchóny stôri Gduńsk”, na stronie 312, wiersz: „Hej! Mòji domôcë”
• „Neony – Tożsamość” KWARTALNIK ARTYSTYCZNO-HISTORYCZNY
• styczeń-marzec 2022 r. – na str. 38, wiersz: „Grëżelk” oraz jego przekład na polski: „Grudka”

Utwory muzyczne publikowane w mediach

Jerzy Łysk, utalentowany muzyk, posiada bogaty dorobek w dziedzinie muzyki, który został zaprezentowany w różnych mediach. W Pierwszym programie Polskiego Radia można usłyszeć:

• „Kòle morza w jedny checzi” – słowa: Stanisław Janke, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Jerzy Łysk,

Na antenie TVP znalazły się także:

• „Babsczé kùszenié” – słowa i muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Jerzy Łysk, jako członek zespołu Trio Kaszubskie „Pomerania”,
• „To są mòje stronë” – słowa: Stanisław Okoń, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: prowadzony przez niego zespół „Nasze Stronë”,

Stacja Radio Gdańsk prezentuje:

• „Żużkoj synku” – słowa: Jan Trepczyk, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Jerzy Łysk,
• „Rëbackô kòlãda z roku 1980” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski, śpiew: zespół „Koleczkowianie”,
• „Jak snôżi je ten swiat” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski, śpiew: zespół „Koleczkowianie”,
• „Kòchóny stôri Gduńsk” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: ?, śpiew: zespół „Fukus” z Wejherowa,
• „Òbrôzk” – słowa: Leon Heyke, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Paweł Ruszkowski,

W TVP Gdańsk pojawiły się takie utwory jak:

• „Tobaczka” – słowa: Stanisław Janke, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Jerzy Łysk,
• „Pòwiôstka ò Gùstkù ë Julce” – słowa i muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Jerzy Łysk,
• „W górã serca” – słowa: Eugeniusz Pryczkowski, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Jerzy Łysk,
• „Rozsewac miłotã” – słowa: Eugeniusz Pryczkowski, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: uczniowie gimnazjum w Żukowie wraz z Igą Fierką, późniejszą laureatką telewizyjnej „Szansy na sukces”,
• „Na Twoje Zmartwechwstanie” – słowa: Jerzy Stachurski, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Łukasz Łysk, instrument klawiszowy: Bartłomiej Łysk (jego synowie),
• „Òbrôzk” (fragment) – słowa: Leon Heyke, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Ewa Brylowska,
• „Wieczórny zwón” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski, śpiew: zespół „Koleczkowianie” z towarzyszeniem zespołu jazzowego Jarosława Śmietany,

Inne dzieła również zwracają uwagę, takie jak:

• „Jak snôżi je ten swiat” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski, śpiew: zespół „Koleczkowianie”,
• „Kòchóny stôri Gduńsk” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski, śpiew: zespół „Koleczkowianie”,
• „Rëbackô kòlãda z roku1980” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski, śpiew: zespół „Koleczkowianie”,
• „Hej! Mòji domôcë” (króciutki fragment) – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Teresa Mudlaff, śpiew: zespół „Kaszubianki” z Władysławowa,
• „Na górze” – słowa: Stanisław Okoń, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: prowadzony przez niego zespół „Nasze Stronë”,
• „Pòrénk” (fragment) – słowa: Leon Heyke, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: prowadzony przez niego zespół „Nasze Stronë”,
• „To lubi mie” – słowa: Jan Trepczyk, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Jerzy Łysk,
• „Jesmë i mdzemë wcyg” – słowa: Jan Trepczyk, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Jerzy Łysk,
• „Matinko Bòżô” – słowa: Alojzy Nagel, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Jerzy Łysk,
• „Na Twoje Zmartwechwstanie” – słowa: Jerzy Stachurski, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: zespół „Wicherki” z Kamienicy Szlacheckiej.

Na antenie Radio Kaszëbë emitowano:

• „Na Twoje Zmartwechwstanie” – słowa: Jerzy Stachurski, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Łukasz Łysk, elektroniczny instrument klawiszowy: Bartłomiej Łysk,
• „Rozsewac miłotã” – słowa: Eugeniusz Pryczkowski, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: zespół „Spiéwné Kwiôtczi” z Banina,
• „Tobaczka” – słowa: Stanisław Janke, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Jerzy Łysk,
• „Hej! Mòji domôcë” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Teresa Mudlaff, śpiew: zespół „Kaszubianki” z Władysławowa,
• „Mëmka” – słowa: Antoni Pepliński, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Jerzy Łysk.

Telewizja Trwam oraz Radio Maryja również przyczyniły się do promocji jego utworów:

• „W Matczi miono” – słowa: Eugeniusz Pryczkowski, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: zespół „Spiéwné Kwiôtczi” z Banina.

W TV CSB zagościło:

• „Òbrôzk” – słowa: Leon Heyke, muzyka: Jerzy Łysk, opr. na orkiestrę symfoniczną: Karol Nepelski, śpiew: solistka Opery Bałtyckiej, Anna Fabrello (sopran), przy akompaniamencie Orkiestry Symfonicznej Akademii Muzycznej w Gdańsku, im. Stanisława Moniuszki,
• „Kòchóny stôri Gduńsk” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski, opr. na orkiestrę symfoniczną: Karol Nepelski, śpiew: Grzegorz Piotr Kołodziej (śpiewak operowy – baryton), przy akompaniamencie Orkiestry Symfonicznej Akademii Muzycznej w Gdańsku, im. Stanisława Moniuszki.

W NASZA TV zrealizowano utwory:

• „Jakbes mòją chcała bëc” (tytuł wiersza: „Frantówka”) – słowa: Jan Karnowski, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Jerzy Łysk,
• „Tobaczka” – słowa: Stanisław Janke, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: Jerzy Łysk.

Internetowa telewizja regionalna TV.polwysep.pl również miała w swoim repertuarze:

• „Rëbackô kòlãda z roku 1980” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski, śpiew: Chór „Morzanie” z Dębogórza,
• „Wieczórny zwón” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski, śpiew: zespół „Bursztynki” z Mieroszyna.

W TVT TELETRONIK można było usłyszeć:

• „Szëmòt” – słowa: Eugeniusz Pryczkowski, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: zespół „Młodzëzna” z Banina,
• „Mój ògródk” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Wacław Kirkowski, śpiew: zespół „Skowrónczi” z Dzierżążna,
• „Jak snôżi je ten swiat” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Wacław Kirkowski, śpiew: dziewczynka z zespołu „Skowrónczi” z Dzierżążna,
• „W górã serca” – słowa: Eugeniusz Pryczkowski, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: zespół „Młodzëzna” z Banina (między innymi: Weronika Pryczkowska),
• „Rozsewac miłotã” – słowa: Eugeniusz Pryczkowski, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: zespół „Młodzëzna” z Banina,
• „Hej! Mòji domôcë” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Teresa Mudlaff, śpiew: Kaszubski Zespół Regionalny „Levino” z Lęborka.

Programy TM i TW – TELEWIZJA WYBRZEŻE również przyczyniły się do popularyzacji jego twórczości, prezentując utwory takie jak:

• „Rëbackô kòlãda z roku 1980” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski, opracowanie na chór: Przemysław Stanisławski, śpiew: chór „Morzanie” z Dębogórza,
• „Szëmòt” – słowa: Eugeniusz Pryczkowski, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: prowadzony przez niego Zespół Kaszubski „Nasze Stronë”,
• „Mój ògródk” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Wacław Kirkowski, śpiew: zespół „Skowrónczi” z Dzierżążna,
• „Jak snôżi je ten swiat” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Wacław Kirkowski, śpiew: dziewczynka z zespołu „Skowrónczi” z Dzierżążna.

Dyskografia

Dyskografia Jerzego Łyska, znanego twórcy muzyki kaszubskiej, zawiera wiele różnorodnych dzieł, które ukazują bogactwo kultury kaszubskiej. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zapisane utwory w chronologicznym porządku.

W lipcu 1998 roku nagrana została kaseta magnetofonowa zespołu „Koleczkowianie” pt. „Na kaszëbsczi ôrt”, na której znalazły się dwa utwory:

• „Jak snôży je ten swiat” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski,
• „Wieczórny zwón” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski.

Grudzień 1998 roku to data wydania kasety „Biegôjta pastuszce”, zawierającej kolędy kaszubskie:

• „Rëbackô kòlęda” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski.

Rok 1993 to czas, kiedy ukazała się kaseta „Tobie Boże chwała”, na której zawarto utwory:

• „Na Twoje Zmartwechwstanie” – słowa: Jerzy Stachurski, muzyka: Jerzy Łysk, śpiew: chór szkolny oraz zespół wokalny pod dyr. Bernardety Benkowskiej z Bolszewa.

W kwietniu 2000 roku zespół Kaszubianki z Władysławowa nagrał kasetę pt. „Kaszuby”, w której umieszczono m.in.:

• „Hej! Mòji domôcë” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Teresa Mudlaff.

W tym samym roku ukazała się także płyta „Kaszubianki z Władysławowa”, zawierająca utwór:

• „Zibówka” (jest to błędny tytuł, powinno być „Hej! Mòji domôcë” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Teresa Mudlaff).

W latach 2008-2009 powstała płyta zespołu „Fukus” pt. „Wanodżi kòl mòrza”, na której można znaleźć:

• „Kòchóny stôri Gduńsk” – muz. trad., słowa: Jerzy Łysk.

W 2006 roku zarejestrowano piosenki podczas jubileuszowego koncertu Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, a w ich składzie znalazła się m.in.:

• „W Matczi miono” – słowa: Eugeniusz Pryczkowski, muzyka: Jerzy Łysk.

Kolejnym istotnym wynikiem pracy Jerzego Łyska są utwory umieszczone na płycie „Piãkné Kaszëbë”, nagranej w 2010 roku przez zespół „Spiéwné Kwiôtczi” z Banina:

• „Jak snôżi je ten swiat” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski,
• „Wieczórni zwón” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski.

Na płycie „Zemia Rodnô” Kaszubskiego Zespołu Regionalnego „Levino” z Lęborka, wydanej w 2010 roku, znalazły się:

• „Mòji domôcë” – słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Teresa Mudlaff,
• „W górã serca” – słowa: Eugeniusz Pryczkowski, muzyka: Jerzy Łysk.

W 2014 roku wydano płytę „Kaszëbë, Kaszëbë”, której istotniejszym utworem jest:

• „Szëmòt” – słowa: Eugeniusz Pryczkowski, muzyka: Jerzy Łysk.

Z roku 2018 pochodzi płyta „Bialczi z Wladislawòwa”, będąca podsumowaniem dwudziestoletniej działalności zespołu „Kaszubianki”. Warto zwrócić uwagę, że jej wydawca to Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie.

Od 2020 roku zaprezentowano nowe utwory, w tym:

• „A czej bãdã wiôldżi” – słowa: Lech Miądowicz, przekład na język kaszubski: Jerzy Łysk, muzyka: Teresa Mudlaff.

Ostatnie lata przyniosły również takie projekty jak „Mòtilk” oraz „Mùzyka dlô drëcha”, które są świadectwem nieustannej twórczości i zaangażowania Jerzego Łyska w rozwój kultury kaszubskiej. W współpracy z innymi artystami powstały utwory znaczące, odegrane przez zespoły pod jego przywództwem.

Utwory współautorskie (tekst lub muzyka) i całkowicie autorskie (tekst i muzyka) opublikowane w zapisie nutowym

Jerzy Łysk, jako kompozytor i autor tekstów, przyczynił się do bogactwa kaszubskiej kultury muzycznej, publikując wiele utworów docenionych w konkursach. Oto wybrane zbiory jego twórczości, które sięgają lat 80. XX wieku.

W zbiorze piosenek nagrodzonych w koncursie na piosenkę z tekstem kaszubskim pt. „Lëdze gôdają”, wydanym przez Wojewódzki Ośrodek Kultury w Gdańsku w 1980 roku, znalazły się następujące utwory:

• Str. 10 „Wieczórni dzwón” (słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski),
• Str. 14 „Żużkoj synku” (słowa: Jan Trepczyk, muzyka: Jerzy Łysk),
• Str. 20 „Òbrôzk” (słowa: Leon Heyke, muzyka: Jerzy Łysk).

W kolejnym zbiorze, nagrodzonych w konkursie na piosenkę z tekstem kaszubskim i kociewskim pt. „Na kaszëbsczi ôrt”, opublikowanym w 1981 roku, znajdują się:

• Str. 2 „Jak snôży je ten swiat” (słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski),
• Str. 4 „Mòja kaszëbizna” (słowa: Jan Trepczyk, muzyka: Jerzy Łysk),
• Str.14 „Jedze Mikòłôj” (słowa: Lech Miądowicz, przekład na kaszubski i muzyka: Jerzy Łysk).

Następnie, w 1982 roku jako część III konkursu na piosenkę z tekstem kaszubskim lub kociewskim, znane utwory ukazały się w zbiorze „Jidze pozymk”:

• Str. 6 „Jeden sztócëk to sprawił” (słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski),
• Str. 10 „Pòwiôstka ò Gùstkù ë Julce” (słowa i muzyka: Jerzy Łysk),
• Str. 20 „Wzyc wòjnë w nórt!” (słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski).

Zbiór „Kaszëbsczié kòlęde ë godowe spiéwe”, wydany etykiecie Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Gdańsku w tym samym roku, zawierał:

• Str. 131 „Rëbackô kòlęda z roku 1980” (słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski).

W 1983 roku opublikowano w biuletynie metodycznym Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Gdańsku, mogącym pochwalić się tytułem „Ziemia Gdańska” (Nr 138), m.in.:

• Str. 28 „Wieczórni dzwón” (słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski).

W 1986 roku znów światło dzienne ujrzał zbiór „Dalecznosc”, w ramach nagrodzonych utworów, gdzie odnajdujemy:

• Str. 14 „Kòchóny stôry Gduńsk” (słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski).

Dalsze pozycje jego dzieł pojawiły się w kolejnych biuletynach z lat 1988 i 1989, takie jak:

• Str. 59 „Widzewiszcze groteskowé w III aktach podług powiôstków Alojzégo Budzysza…” (adaptacja: Stanisław Janke, muzyka: Jerzy Łysk),
• (…) – muzyka do tekstów Stanisława Jankego.

Od tego momentu, i w kolejnych zbiorach, Łysk zapewnił sobie miejsce w chórze kaszubskich pieśni, publikując prace zarówno w koncertach, jak i w śpiewnikach kościelnych, takich jak:

• “Tobie Boże chwała” w 1993 roku z piosenką „Na Twoje Zmartwechwstanie” (słowa: Jerzy Stachurski, muzyka: Jerzy Łysk),
• również „Piesnie Rodny Zemi” w wydaniu z 2003 roku.

W 2006 oraz 2007 roku ukazały się śpiewniki, z kompozycjami Jerzego Łyska w takich edycjach jak „Z TOBĄ BËC” oraz „Kaszëbsczé nóte”, a także wiele innych, w tym utwory dla dzieci jak „Mòtilk”.

Prawdziwy okres obfitości miał miejsce w 2014 roku z kaszubskim śpiewnikiem domowym, gdzie ukazały się nie tylko znane pieśni, ale także te klasyczne i nowoczesne, jak „Hej, mòji domôcë”, powracające w wydaniach nawet do 2024 roku.

Twórczość Jerzego Łyska jest znakomitym przykładem na to, jak kultura regionalna i tradycyjne formy muzyczne przetrwały i rozwijały się dzięki pracy determinowanych artystów jego pokroju.

Nagrody i wyróżnienia

Jerzy Łysk, artysta ceniony za swoją działalność muzyczną oraz literacką, uzyskał wiele nagród i wyróżnień w różnych dziedzinach. Jego praca twórcza została doceniona na przestrzeni lat w licznych konkursach. Oto przegląd niektórych z jego osiągnięć:

• 1979 r. – zdobył nagrodę pieniężną za piosenkę „Òbrôzk” (słowa: Leon Heyke, muzyka: Jerzy Łysk) w konkursie na piosenkę z tekstem kaszubskim, organizowanym przez Wojewódzki Ośrodek Kultury, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie oraz Polskie Radio w Gdańsku. Utwór ten otrzymał wyróżnienie,
• 1980 r. – dwie nagrody pieniężne za utwory: „Jak snôży je ten swiat” (słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski) oraz „Jedze Mikołôj” (słowa: Lech Miądowicz, przekład i muzyka: Jerzy Łysk) w konkursie na piosenkę z tekstem kaszubskim i kociewskim, zorganizowanym przez Wojewódzki Ośrodek Kultury oraz Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie w Gdańsku. Pierwsza z piosenek zdobyła II nagrodę, a druga III nagrodę,
• 1982 r. – jego kompozycja „Jeden sztócëk to sprawił” (słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski) zdobyła III nagrodę pieniężną w konkursie na piosenkę z tekstem kaszubskim lub kociewskim, zorganizowanym przez Wojewódzki Ośrodek Kultury w Gdańsku oraz Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie,
• 1983 r. – I nagroda pieniężna w konkursie na piosenkę z tekstem kaszubskim lub kociewskim, który odbył się pod patronatem Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Gdańsku oraz Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Gdańsku, za piosenkę „Kochóny stori Gduńsk” (słowa: Jerzy Łysk, muzyka: Antoni Sutowski). Przyznano wówczas trzy równorzędne nagrody główne,
• 1985 r. – Jerzy Łysk otrzymał II nagrodę pieniężną w konkursie literackim, zorganizowanym przez Zarząd Główny Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego oraz Wojewódzki Ośrodek Kultury, z pomocą Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku,
• 1985 r. – przyznano mu nagrodę specjalną Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Ogólnopolskim Konkursie Literackim im. Mieczysława Stryjewskiego w Lęborku,
• 1987 r. – zdobył II nagrodę pieniężną w konkursie na utwór sceniczny organizowanym przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie w Gdańsku. Nagroda ta została przyznana za muzykę do widowiska groteskowego w trzech aktach pt. „Jak Kulombószów Krësztof Amerikę wëkrił” (adaptacja Stanisława Janke, tekst Alojzego Budzisza oraz muzyka Jerzego Łyska),
• 1988 r. – otrzymał literacką nagrodę pieniężną Romana Wróblewskiego, przyznaną przez członków zespołu miesięcznika kulturalno-społecznego „Pomerania”,
• 1991 r. – wyróżnienie w I Konkursie Poetyckim o nagrodę Zygmunta Bukowskiego w Przywidzu,
• 1996 r. – nagroda „Skra Ormuzdowa” przyznana przez redakcję miesięcznika „Pomerania”,
• 1996 r. – uhonorowanie nagrodą „Koło sterowe z herbem miasta Puck” z napisem: Dla Jerzego Łyska w 25-lecie twórczości artystycznej przyznane przez Burmistrza Miasta Pucka w lipcu 1996 roku,
• 1999 r. – otrzymanie nagrody za wyróżnienie opowiadania pt. „Wera” w Ogólnopolskim Konkursie Prozatorskim im. Jana Drzeżdżona, organizowanym przez Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie,
• 2002 r. – zdobycie honorowego wyróżnienia w Ogólnopolskim Konkursie Literackim im. Mieczysława Stryjewskiego w Lęborku,
• 2005 r. – nagroda pieniężna przyznana za zasługi dla kultury kaszubskiej, wręczona przez Artura Jabłońskiego podczas benefisu Jerzego Łyska, odbywającego się z okazji 35-lecia występów estradowych oraz 25-lecia debiutu poetyckiego. Benefis miał miejsce w sali Ratusza Miejskiego w Pucku i został zorganizowany przez Powiatową Bibliotekę Publiczną i Starostwo Powiatowe w Pucku,
• 2006 r. – zdobycie I nagrody w edycji książki kaszubskiej (poezja) za tomik „Sztëczk sebie” podczas VII Kościerskich Targów Książki Kaszubskiej i Pomorskiej „Costerina 2006”,
• 2009 r. – odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, przyznana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego,
• 2012 r. – nagroda „Kôlp z Biëlawe”, będąca statuetką z napisem KȎLP Z BIËLAWE dla Jerzego Łysk, przyznana za jego działalność na rzecz konkursu im. Jana Drzeżdżona BË NIE ZABËC MÒWË STARKÓW, wręczona przez Wojciecha Dettlaffa, Starostę Puckiego, 5 grudnia 2012 roku,
• 2016 r. – Nagroda Artystyczna Miasta Puck, w obszarze kreacji artystycznej.

---

Oceń: Jerzy Łysk

---